اثر شرایط محیطی بر تغییر شکل سودوموناس آئروجینوزا و ارتباط آن با مقاومت آنتی‏بیوتیکی در بیماران دچار سوختگی

مقدمه: سودوموناس آئروجیوزا یک باکتری گرم منفی هوازی و از عوامل مهم عفونت‏‏های ‏بیمارستانی است‏. این باکتری در استرس‏‏های ‏محیطی مانند کمبود مواد غذایی، تغییر اسیدیته، تغییر فشار اسمزی و آنتی‏بیوتیک‏‏‏‏ها تغییر ریخت‏شناسی داده و به شکل کوکوئید در می‏آید. در شکل کوکوئید به علت‏ تغییر در پپتیدوگلیکان دیواره سلولی، لیپید‏های ‏غشا و کاهش فعالیت متابولیک باکتری نسبت به آنتی‏بیوتیک‏‏‏‏ها مقاوم می‏شود. با توجه به افزایش مرگ و میر در بیماران سوختگی و مسأله مهم مقاومت آنتی‏بیوتیکی در سودوموناس آئروجینوزا در این بیماران، برآن شدیم تا پژوهشی در مورد عوامل مؤثر بر تغییر شکل به کوکوئید که خود یک عامل مقاومت آنتی‏بیوتیکی است، انجام دهیم. ‏‏‏ مواد و روش‏‏ها: در پژوهش حاضر، از نمونه‏‏های ‏زخم بیماران سوختگی (8 نمونه که توسط متخصص عفونی از زخم بیماران گرفته شد) و سویه استاندارد 27853 استفاده شد. نمونه‏‏‏ها توسط آزمون‏‏‏های ‏بیوشیمیایی و روش ‏pcr با پرایمر‏های ‏16srdna تایید شدند. سپس، نمونه‏‏‏ها در استرس‏‏های ‏قحطی مواد غذایی‏ و آنتی‏بیوتیک‏ قرار گرفتند. شکل باکتری‏‏ها هر روز توسط میکروسکوپ دیجیتال دی پی ایکس (شرکت المپیوس ژاپن) به مدت 60 روز بررسی شد. پس از القا فرم کوکوئید، زنده بودن باکتری توسط فلوسایتومتری تایید شد. ‏‏‏ نتایج: باکتری در شرایط آنتی‏بیوتیک‏ از روز پنجم و در استرس‏‏های ‏دیگر از روز 10 شروع به تغییر شکل کرد. تغییر ابتدا به شکل باسیل‏‏های ‏کشیده، سپس به شکل u و در نهایت، به شکل کوکوئید دیده شد. در نمونه با استرس ایمیپنم و مروپنم نتیجه مشابه بود و غلظت القا کننده آنتی‏بیوتیک‏ 2 میکروگرم در لیتر و غلظت کشندگی این دو آنتی‏بیوتیک‏ بالاتر از 4 میکروگرم در لیتر بود. نتیجه سویه استاندارد برای ایمیپنم و مروپنم مشابه با سویه‏‏های ‏بالینی بود. ‏‏‏در نمونه‏‏های ‏کلینیکی در استرس آمیکاسین غلظت القا کننده آنتی‏بیوتیک‏ 4 میکروگرم بر لیتر و غلظت کشندگی بیشتر از 8 بود. در نمونه استاندارد در استرس آمیکاسین غلظت القا کننده آنتی‏بیوتیک‏ 2 میکروگرم بر لیتر و غلظت کشندگی بیشتر از 4 بود. بحث و نتیجه‏گیری: تغییر شکل باکتری از باسیل به کوکوئید در نتیجه استرس‏هایی‏ که در بدن بیمار به این باکتری وارد می‏شود، می‏تواند به مقاومت این باکتری به آنتی‏بیوتیک منجر‏ شده و عواقب وخیمی را برای بیمار در بر داشته باشد. ‏‏‏